عنوان: تصمیمات زمان تحویل و قیمت در زنجیرههای تأمین دوکاناله
چکیده:
امروزه تولیدکنندههای بسیاری زنجیره تأمین دوکاناله (کانال خردهفروشی سنتی و کانال مستقیم آنلاین) را برای فروش محصولات خود انتخاب میکنند. مطالعات نشان میدهند که تأثیر کیفیت خدمت (در این مقاله بر زمان تحویل کانال آنلاین بهعنوان شاخصی برای کیفیت خدمت تمرکز شده است.) بهعنوان عاملی کلیدی بر انتخاب کانال توسط مشتری حتی از تأثیر قیمت محصول هم بیشتر است. زمان تحویل تأثیرات قابلتوجهی بر تقاضا، سود و استراتژی قیمتگذاری دارد. بااینحال، مقالات کمی زمان تحویل یک کانال آنلاین و تأثیرش بر تصمیمات قیمتگذاری تولیدکننده و خردهفروش را در نظر گرفتهاند. این مقاله، تصمیمات بهینه زمان تحویل و قیمتها را در ساختارهای متمرکز و غیرمتمرکز یک زنجیره تأمین دوکاناله با استفاده از مدل بهینهسازی دوسطحی و بازی استکلبرگ بررسی کرده است. همچنین، تأثیر زمان تحویل و انتخاب کانال آنلاین توسط مشتری بر استراتژیهای قیمتگذاری تولیدکننده و خردهفروش بررسیشده است. نتایج تحلیل پارامتری نشان میدهند که زمان تحویل اثر زیادی بر سود و استراتژیهای قیمتگذاری تولیدکننده و خردهفروش دارد. بهعلاوه، نتایج مثال عددی نشان میدهد که تفاوت بین نسبت انتقال تقاضا در دو کانال با توجه به زمان تحویل و قیمت فروش کانال آنلاین، انتخاب کانال آنلاین توسط مشتری و نوع محصول، تأثیر زیادی بر زمان تحویل و تصمیمات قیمتگذاری دارد.
کلمات کلیدی: مدیریت زنجیره
تأمین، زنجیره تأمین دوکاناله، بازاریابی اینترنتی (مستقیم)، تجارت الکترونیک، نظریه
بازی
مقدمه:
اینترنت الگوی مصرف مشتریان و مدل فروش تولیدکنندهها و خردهفروشان را تغییر داده است. امروزه مشتریان بسیاری خرید آنلاین را پذیرفتهاند و موجب شده است بسیاری از تولیدکنندهها کانال آنلاین را در کنار کانال خردهفروشی سنتی راهاندازی کنند. بهعلاوه، در مطالعات بسیاری نشان دادهشده است که کیفیت خدمت و هزینههای تراکنش عوامل اصلی پذیرش کانال آنلاین توسط مشتری هستند. زمان تحویل بهعنوان یکی از شاخصهای مهم کیفیت سرویس کانال آنلاین شناخته میشود و تأثیر زیادی بر انتخاب کانال مشتری، تقاضا و وفاداری مشتری دارد. زمان تحویل زمان بین ثبت سفارش مشتری در سایت و دریافت کالا توسط مشتری درنظر گرفته میشود. مطالعات نشان میدهند که زمان تحویل کوتاهتر میتواند مقاومت مشتریان به خرید آنلاین را کاهش دهد؛ بنابراین، زمان تحویل کانال آنلاین در مدیریت زنجیره تأمین دوکاناله بسیار مهم است.
این مقاله، یک مدل پارامتری برای تصمیمات قیمت و زمان تحویل در ساختارهای متمرکز و غیرمتمرکز یک زنجیره تأمین دوکاناله معرفی کرده است. همچنین، تأثیر زمان تحویل و انتخاب کانال آنلاین توسط مشتری بر تصمیمات قیمتگذاری تولیدکننده و خردهفروش بررسیشده است. در ساختار متمرکز، همه تصمیمات زنجیره (قیمت خردهفروشی سنتی، قیمت فروش مستقیم و زمان تحویل اعلامشده در کانال آنلاین) از دیدگاه سود کل زنجیره تأمین بهینه میشوند. در ساختار غیرمتمرکز، از مدل بازی استکلبرگ استفادهشده است به این صورت که تولیدکننده بهعنوان رهبر، زمان تحویل، قیمت فروش در کانال آنلاین و قیمت عمدهفروشی را تعیین میکند. خردهفروش بهعنوان پیرو، قیمت خردهفروشی خود را با توجه به زمان تحویل و قیمت عمدهفروشی تولیدکننده تعیین میکند.
در اغلب مقالات پیشین که زمان تحویل در نظر گرفتهشده است، کالاها تنها از طریق یک کانال به فروش میروند ولی در این مقاله زمان تحویل در یک زنجیره تأمین دوکاناله بررسیشده است.
نوآوریها:
· در این مقاله، رقابت قیمت و کیفیت خدمت تولیدکننده بهطور همزمان بررسیشده است.
· این مقاله نشان میدهد تصمیمات زمان تحویل و قیمتگذاری به انتخاب کانال آنلاین توسط مشتری بستگی دارد و اگر پذیرش کانال آنلاین توسط مشتری نسبتاً بالا است، قیمت فروش آنلاین باید بالا تعیین شود و زمان تحویل هم نسبتاً طولانی در نظر گرفته میشود.
· این مقاله، به زمان تحویل کانال آنلاین در یک زنجیره تأمین دوکاناله پرداخته است.
مدل ارائهشده:
در این مقاله، یک زنجیره تأمین دوکاناله شامل یک تولیدکننده و یک خردهفروش مستقل در نظر گرفتهشده است. تولیدکننده محصول را به خردهفروش میفروشد و یا مستقیماً به مشتری نهایی میفروشد. مشتریها ممکن است از کانال خردهفروشی سنتی یا کانال آنلاین برای خرید کالاها استفاده کنند. شکل ساختار کانال در زیر آمده و متغیرهای تصمیم اعضا نیز در شکل نشان دادهشده است:
مفروضات:
· تابع تقاضای کانال آنلاین وابسته به قیمت خود، قیمت رقیب و زمان تحویل کانال آنلاین است:
· تابع تقاضای کانال خردهفروشی سنتی وابسته به قیمت خود، قیمت رقیب و زمان تحویل کانال آنلاین است:
· تابع تقاضای کل بهصورت زیر است:
· تابع هدف خردهفروش بهصورت زیر است:
· تابع هدف تولیدکننده بهصورت زیر است:
· تابع هدف کل زنجیره تأمین بهصورت زیر است (تابع هدف ساختار یکپارچه - متمرکز):
تحلیل حساسیت:
· همانطور که در شکل زیر قابلمشاهده است، در ساختار متمرکز با افزایش ترجیح کانال آنلاین توسط مشتری، قیمت خردهفروشی سنتی کاهش مییابد:
· مطابق شکل زیر، با افزایش ترجیح کانال آنلاین توسط مشتری، زمان تحویل آنلاین در ساختار متمرکز و غیرمتمرکز افزایش مییابد:
نتایج:
· در ساختار متمرکز، اگر تولیدکننده زمان تحویل اعلامشده را کاهش دهد، باید همزمان قیمت فروش مستقیم را افزایش دهد درحالیکه کاهش همزمان قیمت خردهفروشی به اختلاف بین نسبت انتقال تقاضا در دو کانال بستگی دارد. زمانی که این اختلاف مثبت (منفی) است، خردهفروش باید قیمت را کاهش (افزایش) دهد. زمانی که اختلاف صفر است، قیمت خردهفروشی سنتی باید ثابت بماند.
· در ساختار غیرمتمرکز، اگر تولیدکننده زمان تحویل اعلامشده را کاهش دهد، باید همزمان قیمت فروش آنلاین را افزایش دهد. درحالیکه خردهفروش باید قیمت خردهفروشی خود را کاهش دهد.
· در ساختار متمرکز، قیمت خردهفروشی ممکن است بیشتر (کمتر) یا مساوی قیمت فروش آنلاین در یک زنجیره تأمین دوکاناله باشد، اما قیمت فروش مستقیم ممکن است بیشتر یا مساوی قیمت عمدهفروشی در ساختار غیرمتمرکز زنجیره تأمین دوکاناله باشد که به انتخاب کانال آنلاین توسط مشتری بستگی دارد.
· نوع محصول بر انتخاب کانال مشتری و انتخاب کانال مشتری بر قیمتگذاری و زمان تحویل تأثیر دارد.