بررسی مقالات با موضوع زمان تحویل در زنجیره تأمین – بررسی مقاله هفتم

عنوان: تصمیمات زمان تحویل و ساختار کانال برای ساخت طبق سفارش دوقطبی تحت سناریوهای مختلف بازی

چکیده: این مقاله، مدل‌های نظریه بازی را برای تعیین تصمیمات زمان تحویل تعهد‌شده، قیمت و ساختار کانال با در نظر گرفتن سیستم ساخت طبق سفارش دوقطبی تحت سه سناریوی بازی توسعه می‌دهد. تحت سناریوی اول بودن تولیدکننده یکپارچه (از نظر زمان تصمیم‌گیری در مورد متغیرهای تصمیم)، نتیجه می‌شود که (1) تحت ساختار غیرمتمرکز زنجیره تأمین، زمان تحویل تعهد‌شده افزایش می‌یابد؛ (2) تحت سیستم دوقطبی متقارن (تولیدکننده و خرده‌فروش هم‌زمان تصمیم می‌گیرند)، هر دو تولیدکننده ممکن است ساختارهای کانال متفاوتی انتخاب کنند. با مقایسه سناریو متقارن و سناریوی اول بودن خرده‌فروش، نتیجه می‌شود که زمانی که یک تولیدکننده با رقیبی که ساختار غیرمتمرکز را انتخاب کرده مواجه است، خود نیز ساختار غیرمتمرکز را انتخاب می‌کند؛ زمانی که حساسیت زمان تحویل، هزینه زمان تحویل و کشش قیمت بسیار کم است، تأثیر ساختار غیرمتمرکز بر زمان تحویل تعهد‌شده به مقدار زیادی به سناریوی بازی بستگی دارد.

کلمات کلیدی: ساختار کانال، زمان تحویل، استراتژی غیرمتمرکز، نظریه بازی، مدیریت زنجیره تأمین، تولیدکننده ساخت طبق سفارش 

مقدمه:

تولیدکننده‌های ساخت طبق سفارش، محصولاتی را که مطابق نیاز و سفارش مشتری‌های خاصی است با هزینه‌ای تولید می‌کنند. این مدل در صنایعی مانند پوشاک مد، مبلمان خانگی و تجهیزات اداری محبوب است. شرکت‌هایی که از این مدل استفاده می‌کنند، بر زمان تحویل کوتاه‌تر و قیمت‌ها با یکدیگر رقابت می‌کنند. در این شرکت‌ها، یک تولیدکننده ساخت طبق سفارش زمان تحویلی را که پاسخگوی تقاضای مشتریان باشد اعلام می‌کند. زمان تحویل طولانی‌تر منجر به نارضایتی مشتریان می‌شود چراکه مشتریان باید برای مدت طولانی‌تری منتظر بمانند. هرچند زمان تحویل کوتاه‌تر مشتریان بیشتری را جذب می‌کند اما تولیدکننده باید برای مواجه‌شدن با عدم قطعیت تقاضا مقدار بیشتری هزینه و سرمایه‌گذاری کند. بنابراین، برای تولیدکننده موازنه‌ای بین زمان تحویل (کوتاه) و هزینه (بالا) وجود دارد.

با توجه به تصمیم تولیدکننده در انتخاب کانال­، این مقاله دو ساختار تصمیم‌گیری یکپارچه (متمرکز) و غیرمتمرکز در نظر گرفته است. در ساختار غیرمتمرکز، تولیدکننده محصول خود را از طریق خرده‌فروشی که سفارش محصولات را از مشتری می‌گیرد به فروش می‌رساند و تولیدکننده و خرده‌فروش به طور مستقل تصمیم‌گیری می‌کنند (بر اساس توابع سود و هدف خود). تولیدکننده در مورد زمان تحویل تعهدشده تصمیم می‌گیرد و آن را از طریق خرده‌فروش به مشتریان اعلام می‌کند. از طرف دیگر در ساختار یکپارچه، تولیدکننده سفارش‌ها را مستقیماً از مشتری‌ها دریافت می‌کند و تمام تصمیمات را با هدف حداکثرکردن سود کل زنجیره می‌گیرد. همچنین، در این مقاله یک رقابت دوقطبی در نظر گرفته‌شده است به این صورت که دو زنجیره تأمین بر قیمت و زمان تحویل رقابت می‌کنند. هدف اصلی این مقاله بررسی چگونگی وابستگی زمان تحویل تعهدشده به استراتژی ساختار کانال است. به‌علاوه، این مقاله بررسی می­کند که چرا برای یک تولیدکننده ساختار کانال غیرمتمرکز بهینه است. همچنین، سه سناریوی بازی قیمت‌گذاری بررسی می‌شود: سناریوی قدرت قیمت‌گذاری متقارن، سناریوی اول بودن تولیدکننده یکپارچه و سناریوی اول بودن خرده‌فروش.

در بسیاری از مقالات پیشین ساختار غیرمتمرکز و یکپارچه بررسی‌شده است، اما مسائل مهمی مانند تأثیر سناریوهای بازی قیمت‌گذاری (سه سناریوی نام‌برده شده) بر تصمیم ساختار کانال در نظر گرفته نشده است.

نوآوری‌ها:

·         در این مقاله، چگونگی تأثیر سناریوهای بازی قیمت‌گذاری بر زمان تحویل تعهد‌شده و ساختار کانال بررسی‌شده است.

·         تعداد محدودی از مقالات مانند این مقاله به تأثیر زمان تحویل بر زنجیره تأمین پرداخته‌اند.

·         این مقاله، به بررسی اثر متقابل بین قیمت و زمان تحویل و تأثیر آن بر انتخاب استراتژی‌های ساختار کانال پرداخته است.

·         در این مقاله، از مکانیزم و قراردادهای هماهنگی زنجیره تأمین استفاده‌نشده است بلکه بررسی‌شده است که آیا یکپارچگی (هماهنگی) یک تصمیم ساختار کانال برای اعضا هست یا خیر.

مدل ارائه‌شده:

در این مقاله، دو تولیدکننده ساخت طبق سفارش رقیب که محصولات قابل تعویض تولید می‌کنند در نظر گرفته‌شده است. همچنین، دو تولیدکننده بر قیمت و زمان تحویل تعهد‌شده رقابت می‌کنند. در ساختار یکپارچه محصولات به‌طور مستقیم به مشتری نهایی و در ساختار غیرمتمرکز از طریق خرده‌فروش به فروش می‌رسند. زمان تحویل تعهد‌شده یک متغیر تصمیم است و با زمان تحویل واقعی متفاوت است چراکه زمان تحویل واقعی یک متغیر تصادفی وابسته (مثلاً به تقاضا) است. شکل ساختار کانال در حالتی که دو تولیدکننده ساختار غیرمتمرکز را انتخاب می‌کنند و شکل سناریوهای بازی قیمت‌گذاری در زیر نمایش داده شده، متغیرهای تصمیم اعضا نیز در شکل نشان داده‌شده است:

مفروضات:

·         تابع تقاضای محصول i وابسته به قیمت خود، اختلاف قیمت محصول i و محصول رقیب و اختلاف زمان تحویل محصول i و محصول رقیب است:

 

·         تابع هدف خرده‌فروش i وقتی تولیدکننده i از استراتژی غیرمتمرکز استفاده می‌کند به‌صورت زیر است:

·         تابع هدف تولیدکننده به‌صورت زیر است:

·         تابع هدف تولیدکننده i وقتی از استراتژی یکپارچه استفاده می‌کند به‌صورت زیر است (تابع هدف ساختار یکپارچه – متمرکز، تولیدکننده مستقیماً محصولات را به مشتریان می‌فروشد):

تحلیل حساسیت:

·         همان‌طور که در شکل زیر قابل‌مشاهده است، تحت انتخاب ساختارهای مختلف توسط تولیدکننده‌ها، با افزایش کشش تقاضا به قیمت، قیمت خرده‌فروشی کاهش می‌یابد:

·         مطابق شکل زیر، ساختار غیرمتمرکز زنجیره تأمین زمان تحویل تعهدشده را افزایش می‌دهد:

نتایج:

·         تحت سناریوی اول بودن تولیدکننده یکپارچه نتیجه می‌شود که (1) ساختار غیرمتمرکز زنجیره تأمین زمان تحویل را افزایش می‌دهد، (2) اگر یک تولیدکننده بخواهد وارد بازاری شود که در آن با یک تولیدکننده یکپارچه رقابت می‌کند، زمانی که کشش تقاضا به قیمت خیلی زیاد نیست ممکن است تولیدکننده واردشونده ساختار کانال غیرمتمرکز را انتخاب کند، (3) هر دو تولیدکننده ممکن است استراتژی‌های ساختار کانال مختلفی را انتخاب کنند، (4) زمانی که هزینه یا حساسیت زمان تحویل و کشش تقاضا به قیمت بسیار کم باشند و رقابت‌کننده با ساختار غیرمتمرکز مواجه باشد، واردشونده خواهان یک ساختار کانال غیرمتمرکز می‌شود.

·         تحت سناریوهای متقارن و اول بودن خرده‌فروش نتیجه می‌شود که در مواجه با تولیدکننده مستقل یکپارچه، تولیدکننده واردشونده ساختار کانال یکپارچه را انتخاب می‌کند.

·         مقایسه زمان‌های تحویل تعهدشده تحت سه سناریوی بازی نشان می‌دهد که تأثیر ساختار غیرمتمرکز زنجیره تأمین بر زمان تحویل تعهدشده به مقدار زیادی به سناریوهای بازی قیمت‌گذاری بستگی دارد.