هماهنگی در زنجیره تامین-بررسی مقاله چهارم

مقدمه:

پیشرفت تکنولوژی و رشد اقتصادی موجب تفاوت قیمت و کیفیت در برند­های مختلف شده است. از آنجایی­که محصولات مشابه اغلب به عنوان جایگزین به کار برده می­شوند، رضایت مشتریان تا حد زیادی به دسترسی آن­ها به محصولات در زمان و مکان مناسب بستگی دارد. در نتیجه، سطح سرویس بالا، یکی از بخش­های اساسی کسب و کار رقابتی می­باشد. هنگامی­که محصولات مورد نظر مشتریان موجود نباشند، آن­ها اغلب به خرده فروش دیگری مراجعه می­کنند. در واقع، نارضایتی از تقاضای برآورده نشده، موجب می­شود مشتریان از مراجعه بعدی به فروشنده منصرف شوند. کورستن و گرون(2004) نشان دادند که 21-43 % از مشتریانی که تقاضایشان برآورده نشده است، به رقبا مراجعه می­کنند. در نتیجه، خرده فروشان تقریبا نیمی از فروش خود را در زمان کمبود از دست می­دهند. این مقدار خرید از رقبا، همان مقدار فروش از دست رفته برای خرده فروش است. بر این اساس، رفتار خرید مشتری به طور قابل توجهی تحت تاثیر در دسترس بودن محصولات است که بستگی به تصمیمات بازپرسازی موجودی زنجیره تامین دارد.  

همکاری نزدیک بین تامین کننده و خرده فروش موجب افزایش رقابت در زنجیره تامین  می­شود، کچون و لاریویر (2005) نشان داند که قرارداد تسهیم درآمد توسعه یافته منجر به افزایش سهم بازار زنجیره تامین از 24% به 40% می­گردد. بسیاری از محققان به مطالعه قرارداد تسهیم درآمد در شرایط عدم قطعیت بازار پرداخته­اند، اما مطالعات کمی به چگونگی تاثیر سطح سرویس بر حمایت مشتریان و پاسخ زنجیره تامین به رفتار مشتریان پرداخته­اند.

  

تعریف مسئله:

در این پژوهش، تاثیر تعهد موجودی بر مشتریان حساس به سطح سرویس تحت سیستم مدیریت موجودی فروشنده (VMI) بررسی شده است. قرارداد تسهیم درآمد و کمک مالی تامین کننده در زنجیره تامین توزیع، تحت VMI، که در آن تامین کننده مسؤلیت مدیریت موجودی را بر عهده دارد، مورد استفاده قرار گرفته­است. این تحقیق مرتبط با صنایع غذایی می­باشد. برای ترویج تجارت کشاورزی، چین امکانی به نام FSC (Farm-Supermarket Connection) برای برقراری ارتباط بین کشاورزان عضو  تعاونی ACO (Agriculture Cooperative Organization) و سوپر مارکت­ها ایجاد کرده­است.

در زنجیره تامین FSC، خرده فروشان (سوپر مارکت­ها ) نقش رهبر را دارند و تمایل به همکاری با تامین کنندگان (کشاورزان ACO) به منظور دست یابی به مقادیر بهینه تولید و مقدار موجودی دارند. در ابتدا و قبل از فروش محصولات توسط سوپر مارکت­ها، پرداخت آن­ها با قیمت عمده فروشی پایین صورت می­گیرد. پس از فروش محصولات، درآمد حاصل از فروش تقسیم می­شود. از آنجا که محصولات کشاورزی، فاسد شدنی با عمر مفید قفسه­ای هستند، سوپر مارکت­ها اغلب قبل از فروش محصولات، هیچ قیمت عمده فروشی پرداخت نمی­کنند. این یک سناریوی تسهیم درآمد خالص است و کشاورزان همه در معرض ریسک موجودی هستند. هدف سوپر مارکت­ها تضمین عرضه کافی از کشاورزان ACO است. تحت یک وضعیت ایده آل، مصرف کنندگان همیشه می­توانند کالای مورد نظر خود را در سوپر مارکت­ها بیابند. اما کشاورزان ACO اغلب در معرض محدودیت­های سرمایه، فن آوری، و خطرات انسانی و بلایای طبیعی هستند و در نتیجه عدم قطعیت عرضه وجود دارد. مصرف کنندگان حساس به سطح سرویس انتظار دارند که سوپر مارکت­ها موجودی کافی داشته باشند. بنابراین از دید رضایت مشتری، یک زنجیره تامین کارا تحت VMI، دلالت بر سطح سرویس بالا  دارد. اما VMI بدون ارتباط هماهنگ کارا نیست. این بسیار مهم است که مکانیزم همکاری کارا برای تقویت روابط همکارانه بین کشاورزان ACO و سوپر مارکت ها معرفی شود.

شرایط مشابه در خدمات پس از فروش اتومبیل نشان داده شده است. بسیاری از شرکت­ها در زمینه تعمیرات و نگهداری خودرو عمل می­کنند. برای مشتری حساس به سطح سرویس، تعمیر به موقع مهم است که این تا حد زیادی به موجودی کافی قطعات یدکی و لوازم جانبی بستگی دارد. جایگزینی برند­های مختلف منجر به انتخاب بیشتر مصرف کنندگان و تشدید رقابت تامین کنندگان می­شود. بنابراین سرویس دهندگان (خرده فروش) ممکن است نقش رهبر را با استفاده از موجودی تامین کننده (باتری، روغن موتور و ...) بازی کند. در این مورد، ارائه دهنده خدمات نیاز به مکانیزمی برای تشویق تامین کننده برای حفظ سطح سرویس بالا تحت VMI دارد.  با توسعه اطلاعات و تکنولوژی لجستیک، به راحتی می توان VMI را اجرا کرد. برای اطمینان از حفظ سطح سرویس بالای زنجیره تامین توسط VMI ، نیاز به توسعه قراردادهای کارامد برای تبدیل روابط رقابتی بین تامین کننده و خرده فروش به روابط همکارانه است. به همین منظور، سه قرارداد یارانه متفاوت برای هماهنگی موثر زنجیره تامین طراحی شده است. هنگامیکه رفتار خرید مشتریان تحت تاثیر سطح سرویس است، قرارداد­های پیشنهادی به طور موثری عملکرد زنجیره تامین را بهینه می­کنند.

نتایج نشان می­دهد زمانی­که مشتریان به سطح سرویس حساس هستند، رقابت بین اعضای زنجیره تامین آشکار­تر است و نیاز به همکاری و هماهنگی بیشتر احساس می­شود. این پژوهش نشان می­دهد VMI و قرارداد­های زنجیره تامین کارا برای ارتقا عملکرد زنجیره تامین حیاتی است. در نهایت، برای پذیرش مکانیزم پیشنهادی و برای اطمینان از موفقیت آن­ها تکنولوژی اطلاعات پیشرفته ضروری هستند زیرا فروش، تولید و اطلاعات موجودی شفاف هستند و در زمان واقعی به روز می­شوند.

نوآوری این مساله نسبت به مقالات پیشین:

•   با به کارگیری قرارداد تسهیم درآمد و کمک مالی تامین ­کننده در زنجیره تامین توزیع، هماهنگی برقرار شده است.

• یک بازی پویا تحت قرارداد تسهیم درآمد توسعه داده شده است.

• سه قرارداد کمک مالی انعطاف پذیر توسعه داده شده است: 1) کمک مالی به تمام کالاهای اضافی 2) کمک مالی به موجودی که بیشتر از سطح هدف است و فروخته نشده است. 3) کمک مالی به موجودی که بیشتر از سطح هدف است بدون توجه به اینکه فروخته شده یا نشده است.

• قرارداد ارائه شده در این پژوهش، می­تواند به طور بهینه زنجیره تامینی را که تحت VMI عمل می­کند و به سطح سرویس حساس است را هماهنگ کند.

مفروضات مدل:

•          یک زنجیره تامین شامل یک تامین کننده و یک خرده فروش در نظر گرفته شده است.

•         زنجیره تامین تحت سیاست مدیریت موجودی فروشنده (VMI) عمل می­کند. تامین کننده موجودی خود و خرده فروش را مدیریت می­کند.

•         نرخ تقاضا وابسته به قیمت و سطح سرویس است.

•          مصرف کننده با احتمالی انتظار دارد هنگام مراجعه به زنجیره تامین یکپارچه به محصول مورد نظر خود دست یابد.

•          بیشترین قیمتی که مشتری مایل به پرداخت برای محصول است از رابطه بدست می­آید.
•         در زنجیره تامین یکپارچه، خرده فروش قیمت فروش را برابر قیمتی که مشتری مایل به پرداخت آن است، قرار می دهد.
•          سطح سرویس واقعی به صورت   تعریف شده است.
•    تعاملات بین زنجیره تامین و مشتریان می­تواند به عنوان یک بازی همزمان مدل­سازی شود. 
• مشتریان انتظارات عقلایی از دسترسی به محصولات دارند و تصمیمات حمایتی می­ گیرند. به طریق مشابه، خرده فروش نیز انتظارات عقلایی از رفتار خرید مشتری دارد.

مدل سازی:

دو مدل یکپارچه زنجیره تامین مشابه پژوهش سو و ژانگ (2009) در ادامه بیان می­شود.

-          تعهد اولیه در بازی

تحت شرایط عدم وجود تعهد اولیه، زنجیره تامین یکپارچه، قیمت خرده فروشی و سطح سرویس بهینه را تعیین می­کند. مقادیر بهینه قیمت تعادلی و مقدار بهینه سود زنجیره تامین محاسبه شده است. تحت مکانیزم تعهد مقداری، زنجیره تامین یکپارچه در ابتدای فصل فروش، مقدار Q واحد را تعهد می­ کند تا سطح سرویس A(Q) را تضمین کند. اگر این تعهد زنجیره انجام شود، سپس زنجیره تامین یکپارچه از آن بهره مند می­شود. پس زنجیره تامین می­تواند مقدار بهینه تعهد را مشخص کند.

به طور خلاصه، حالتی که تعهد اولیه دارد نشان می­ دهد که تعهد سطح بالاتر موجودی به مشتریان در ابتدای فصل فروش، اعتماد مشتریان نسبت به دریافت محصول را افزایش می­ دهد. بنابراین تعهد اولیه مشتریان بیشتری را جذب می­کند و احتمال پیشنهاد قیمت و بازدهی بالاتر را افزایش می­ دهد.

-          ارائه مکانیزمی برای اجرای تعهد اولیه

تعهد موجودی به طور خاص وقتی تضمین می­ شود که توسعه محصول در حال انجام و مشخصات محصول در حال تکامل است. اگرچه اغلب تعهدات در تضمین رابطه به کاربرده می­ شوند، شرکت کنندگان مجبور نیستند که توسط قرارداد حقوقی به انجام وعده­ های خود موظف شوند. با توجه به عدم وجود مکانیزم مناسب برای اجرای تعهد موجودی، زنجیره تامین یکپارچه به راحتی می­تواند سطح سرویس و اعتبار از دست رفته نزد مشتریان را بهبود دهد. در دنیای واقعی، زنجیره تامین اغلب زنجیره تامین توزیع است، به موجب آن محصولات توسط تامین کننده مستقل که به خرده فروش مربوط نیست فراهم می­شود. هر عضو به صورت جداگانه تصمیمات موجودی و قیمت گذاری را تعیین می­کند. روابط همکارانه و رقابتی بین تامین کننده و خرده فروش منجر به ایجاد محیطی ایده آل برای ایجاد یک مکانیزم قابل اعتماد برای اجرای تعهد اولیه می ­شود. به عبارتی یک بازی بین اعضای زنجیره تامین نقش مهمی در اجرای تعهد و وعده موجودی قابل اعتماد بازی می­ کند.  بنابراین در این پژوهش بر زنجیره تامین توزیع، تجزیه و تحلیل بازی پویا بین تامین کننده و خرده فروش و شناسایی تعادل زنجیره تامین شامل تعهد موجودی VMI و قیمت تحت قرارداد تسهیم درآمد تمرکز شده است.

رقابت پویا در زنجیره تامین تحت VMI

در زنجیره تامین توزیع تحت VMI، خرده فروش رهبر بازی است و قرارداد تسهیم درآمد را به تامین کننده پیشنهاد می­دهد و تامین کننده مقدار تعهد Q را مشخص می­ کند. تحت این قرارداد، نرخ تسهیم درآمد  به کار می گرفته می­ شود. برای تحقق انجام معاملات، هزینه واحد تامین­ کننده باید برآورده شود. در این بازی پویا، رقابت به شرح مراحل زیر است:

1.       خرده فروش نرخ تسهیم درآمد را تعیین می­کند.

2.       با توجه به نرخ تسهیم درآمد، تامین­ کننده مقدار Q را وعده می­دهد و مقدار Q واحد از موجودی را قبل از فصل فروش به خرده فروش تحویل می­ دهد.

3.       خرده فروش در یک بازی با مشتری است، که در آن، خرده فروش مقدار بهینه خرده فروشی را تعیین می ­کند و در آن مشتریان در مورد خرید و یا عدم خرید تصمیم ­گیری می­کنند.

در رویه بالا، خرده فروش و تامین­ کننده در مراحل مختلف تصمیمات مربوطه را اتخاذ می­کنند. از طریق استقرا معکوس  جواب تعادلی بهینه را می­توان برای این بازی پویا بدست آورد.

-          تعیین قیمت محصول: تصمیم مرحله سوم

در این مرحله با در نظر­گیری سطح سرویس A(Q)، خرده فروش بهترین قیمت برای انگیزش مشتری به خرید را مشخص می­کند. به منظور بیشینه کردن سود مورد انتظار، خرده فروش قیمت خرده فروشی را برابر  قرار می­ دهد که نشان می ­دهد P(Q) با افزایش Q افزایش می­ یابد. Q بالاتر منجر به افزایش سطح سرویس می­ شود و مشتریان بیشتری را جذب می­کند. همچنین در این بازی پویا نرخ تسهیم درآمد به طور مشخص بر قیمت و سطح سرویس تاثیر می­ گذارد.

-          تعیین Q و سطح سرویس بهینه: تصمیم مرحله دوم

اگر تامین کننده مقدار P(Q) و نرخ تسهیم درآمد را طبق بخش قبل پیش بینی کند، سپس می ­تواند بهترین مقدار تعهد موجودی  (Q) را تعیین کند. تابع سود مورد انتظار تامین­ کننده از رابطه زیر بدست می­ آید:

  رابطه (1)                                                                                                                                                    

قضیه 1: اثبات شده است که سود مورد انتظار تامین­ کننده با ثابت درنظر گرفتن نرخ تسهیم درآمد نسبت به Q  مقعر است. چون تامین ­کننده مقدار بهینه تعهد بر اساس مقدار ثابتی از نرخ تسهیم درآمد را انتخاب می­ کند، مقدار بهینه قیمت خرده فروشی از رابطه زیر بدست می ­آید:

رابطه(2)                                                                                                                                                        

قضیه 2: زمانیکه موجودی بهینه تعهد شده توسط تامین­ کننده برابر  باشد، مقدار بهینه قیمت خرده فروشی با نرخ تسهیم درآمد کاهش می­ یابد.

با افزایش نرخ تسهیم درآمد، سهم درآمد خرده فروش بیشتر می­ شود در حالی­که سهم تامین کننده کمتر می­ شود. بنابراین تامین کننده تعهد موجودی خود را کاهش می­ دهد و با توجه به سطح سرویس پایین، خرده فروش باید قیمت خرده فروشی را کاهش دهد تا مشتریان را جذب کند. بنابراین Q بالاتر منجر به افزایش قیمت واحد می­ شود. این نتایج منطبق بر واقعیت می­باشند، زیرا مشتریان حساس به سرویس فقط زمانی به فروشگاه غیر قابل اعتماد (با سطح سرویس پایین) مراجعه می کنند که قیمت آن کم باشد. این یافته نشان می دهد که حساسیت به خدمات مشتریان وجود دارد و مهم است.

-          تعیین نرخ تسهیم درآمد: تصمیم مرحله اول

وقتی که زنجیره تامین با مشتریان حساس به سطح سرویس مواجه است، نرخ تسهیم درآمد بالا ممکن است برای خرده فروش سودآور نباشد. چون در این شرایط تامین­ کننده با توجه به سهم کم خود، یا تامین نمی­ کند یا با مقدار کم Q تامین می­ کند. بنابراین خرده فروش باید نرخ تسهیم درآمد را به گونه ای تعیین کند که سود مورد انتظار بیشینه شود. از مراحل 2 و 3 در می­یابیم که سود مورد انتظار خرده فروش در مرحله یک از رابطه زیر بدست می­ آید.

رابطه (3)                                                                                                                                        

قضیه 3: اثبات شده است که تابع سود مورد انتظار خرده فروش نسبت به نرخ تسهیم درآمد در بازه مشخص مقعر است.
اثبات قضیه 3: زمانی که نرخ تسهیم درآمد در بازه مشخص می­باشد، تابع سود مورد انتظار خرده فروش ابتدا افزایش و سپس کاهش می­ یابد. در نتیجه جواب تعادلی بدست می ­آید. سود مورد انتظار تعادلی خرده فروش از رابطه زیر بدست می­ آید.

    رابطه (4)                                                                                                                                                                                                                                       

 سود مورد انتظار تعادلی تامین­کننده از رابطه زیر حاصل می­شود.

رابطه (5)                                                                                                           

بنابراین سود کل زنجیره تامین از رابطه زیر بدست می ­آید.

 رابطه (6)                                                                                                                                                                                                                                      

قضیه 4: در رقابت پویا بین خرده فروش و تامین­کننده، مقدار تعهد تعادلی تامین­کننده و قیمت تعادلی خرده فروش کمتر از مقدار آن در مدل متمرکز است. سود کل مورد انتظار زنجیره تامین همیشه کمتر از مقدار آن در مدل زنجیره تامین یکپارچه است.

به طور خلاصه، در بازی پویا، خرده فروش می­ تواند به عنوان رهبر بازی ابتدا نرخ تسهیم درآمد را تعیین کند. سپس با در نظرگیری نرخ تسهیم درآمد، تامین ­کننده مقدار Q را برای تعهد تعیین کند که بر روی قیمت بهینه خرده فروش p تاثیر می­ گذارد. وقتی که با مشتریان حساس به قیمت مواجه هستیم، موجودی مورد تعهد VMI عاملی بحرانی است زیرا بر سطح سرویس، قیمت خرده فروشی و سود کل زنجیره تامین اثر می­ گذارد. زنجیره تامین توزیع شده در حالت یکپارچه در صورت عدم وجود مکانیزم هماهنگی، کارایی ندارد. مشکل مدیریتی مشابهی در سوپر مارکت معروف چین (ومارت) وجود داشته است. البته چندین محصول فصلی در زنجیره تامین VMI، نا­کارامد بوده­ اند. برای مثال کیک ماه محصولی فصلی است که در جشن نیمه پاییز فروخته می شود. سوپر مارکت می­ تواند ساختار هزینه کیک ماه را برآورده کند، که سوپر مارکت نسبت تسهیم درآمد را برای دست یابی به تسهیم درآمد درنظر می­ گیرد. قبل از تصمیم­گیری تامین­ کننده راجع به مقدار تامین خود، درآمد حاصل از فروش هر واحد محصول مقدار P می ­باشد. البته چنین قرارداد تسهیم درآمدی منجر به تسهیل شدن زنجیره تامین تحت VMI می­شود. اما ومارت دریافت که این کافی نیست. برای مثال، اگر تامین­ کننده تمام ریسک تقاضا را فرض کند بنابراین اغلب مقدار نسبتا کمی از موجودی را تامین می ­کند که موجب پایین آمدن سطح سرویس می­ شود. به طور خلاصه وقتی خرده فروش به عنوان رهبر استکلبرگ، نرخ تسهیم درآمد را کنترل می­کند، احتمالا زمانی که خرده فروش حاشیه سود کمی برای تامین کننده در نظر می­گیرد ممکن است تامین­ کننده انگیزه کافی برای فراهم کردن موجودی کافی نداشته باشد. بنابراین زنجیره تامین بهینه که اعضای آن می ­توانند بر سر سود مذاکره کنند، منجر به افزایش سطح سرویس مشتری و کارایی زنجیره تامین می ­شود.

برای افزایش عملکرد زنجیره تامین توزیع شده، نیازمند توسعه رویکرد تسهیم درآمد به منظور هماهنگی کارامد تامین کننده و خرده فروش هستیم. در ادامه سه قرارداد یارانه برای این هدف ارائه می­شود.

قراردادهای یارانه برای افزایش همکاری اعضای زنجیره 

تعهد موجودی در زنجیره تامین یکپارچه الزام آور نیست. در صورتی­که مکانیزم کارایی برای الزام آور کردن تعهد موجودی در حالت یکپارچه وجود نداشته باشد، مشتریان اعتماد خود را از دست می­ دهند. همچنین تعهد موجودی می ­تواند بر زنجیره تامین توزیع اثر بگذارد زیرا قیمت خرده فروشی و تعهد موجودی به طور مستقل توسط خرده فروش و تامین­ کننده تحت قرارداد تعهدآور تعیین می­­ شوند. اگرچه مقدار تعهد بهینه تامین­ کننده در زنجیره تامین توزیع متفاوت از مقدار آن در زنجیره تامین یکپارچه است. در این بخش، به منظور بیشینه کردن سود مورد انتظار زنجیره تامین توزیع، قرارداد های یارانه ­ای برای هماهنگی کارای زنجیره تامین و دست یابی به سود بهینه زنجیره تامین ارائه شده است. از آنجایی­که نرخ تسهیم درآمد حاصل از بازی پویا فقط از دید خرده فروش بهینه می ­باشد، احتمالا تامین­ کننده و خرده فروش در محیط رقابتی عمل می­ کنند و روابط همکارانه ندارند. در نتیجه عملکرد کلی زنجیره تامین نادیده گرفته می­شود. بنابراین نیاز به قرارداد جدیدی جهت افزایش همکاری زنجیره تامین است. در این بخش سه قرارداد یارانه ای به منظور هماهنگی زنجیره تامین در نظر گرفته شده است:

·         خرده فروش یارانه ­ای برای تمام کالاهای فروخته نشده برای تامین کننده فراهم می­ کند.

·         خرده فروش سطح هدف موجودی را انتخاب می­ کند و برای تامین کننده یارانه ­ای به ازای  کالاهای فروخته نشده بالغ بر سطح موجودی مشخص در نظر می­گیرد. بنابراین یارانه کل این قرارداد وابسته به تقاضای دارای عدم قطعیت است.

·         مشابه قرارداد قبل می­ باشد، اما یارانه کل مستقل از تقاضای دارای عدم قطعیت است.

هر سه قرارداد یارانه از منظر قرارداد تسهیم درآمد ایجاد شده ­اند. در ادامه نشان داده شده است که این سه قرارداد قادر به هماهنگ کردن زنجیره تامین هستند.

یارانه برای تمام کالاهای اضافی (قرارداد AS)

در این قرارداد، خرده فروش یارانه­ ای به مقدار k به ازای هر واحد محصول فروخته نشده به تامین کننده پیشنهاد می­کند. نهایتا فرایند رقابت زنجیره تامین به صورت زیر است:

·         ابتدا خرده فروش مقدار نرخ تسهیم درآمد را انتخاب می­ کند و با به کارگیری قرارداد یارانه، به ازای هر واحد کالای فروخته نشده مقدار یارانه k  را به تامین­ کننده پیشنهاد می دهد.

·         تامین کننده مقدار Q را تامین می ­کند.

·         خرده فروش مقدار P را برای قیمت در نظر می­ گیرد.

سود مورد انتظار تامین­ کننده از رابطه زیر بدست می­آید:

رابطه (7)                                                                                                                                                                     

اثبات شده است که تابع سود نسبت به Q مقعر است.

نکته قابل توجه این است که اگر قراردادی قادر به افزایش سود زنجیره تامین شود و به طور بهینه سود زنجیره تامین را تخصیص دهد، در نتیجه قرارداد­های دیگری که منجر به هماهنگی نشده­اند، برتر پارتویی هستند. هدف این پژوهش معرفی قراردادی است که بتواند سود زنجیره را افزایش دهد و همزمان بر اساس قدرت مذاکره هر کدام از اعضا، سود را بین آن­ها تقسیم کند.

قضیه 5: در قرارداد AS با توجه به مقدار نرخ تسهیم درآمد انتخاب شده، مقدار K بهینه برای بیشینه کردن سود زنجیره تامین بدست آمده است. در خلال مذاکرات، خرده فروش و تامین کننده می ­توانند مقدار نرخ تسهیم درآمد توافقی را انتخاب کنند که در نتیجه مقدار K بر حسب آن بدست می­آید. در نتیجه هماهنگی زنجیره تامین حاصل می­شود. همچنین تخصیص بهینه سود حاصل بین اعضا انجام می ­شود.

یارانه با سطح هدف موجودی و وابسته به تقاضا (قرارداد TD)

اگر چه خرده فروشان اغلب تامین موجودی بالا را طراحی می­کنند، خرده فروش فقط می­خواهد یارانه­ای پیشنهاد دهد برای حالتی که سطح موجودی بالغ بر مقدار مشخصی است و کالای فروخته نشده وجود دارد. تحت قرارداد TD، خرده فروش سطح هدف موجودی را مقدار M انتخاب می­ کند. به منظور انگیزش تامین­ کننده برای فراهم کردن سطح موجودی بالا، خرده فروش به تامین­ کننده به ازای هر واحد فروخته نشده بالغ بر مقدار M مقدار K واحد یارانه می­ دهد. بنابراین کل یارانه در ادامه آورده شده است که وابسته به تقاضای X است. رقابت زنجیره تامین توسط خرده فروش با در نظرگیری نرخ تسهیم درآمد و پیشنهاد M و K شروع می­ شود. سپس تامین­ کننده مقدار تامین K را مشخص می کند. در نهایت خرده فروش قیمت خرده فروشی P را تعیین می­کند. بنابراین سود مورد انتظار تامین­کننده به صورت زیر می­باشد.

کل یارانه=

رابطه (8)                                                                                                                                                                                         

اگر Q کمتر از M باشد، قرارداد TD نامرتبط است و سود مورد انتظار تامین­ کننده از رابطه (4) محاسبه می­ شود. اگر Q بزرگتر از M باشد، سود مورد انتظار تامین­ کننده از رابطه زیر بدست می­ آید:

  رابطه (9)                                                                                                                                                           

اثبات شده است که تابع سود تامین­ کننده نسبت به Q مقعر است. پس از صفر قراردادن مشتق مرتبه اول این تابع نسبت به Q مقدار تعهد بهینه تامین ­کننده به صورت
بدست می ­آید.

قضیه 6: تحت قرارداد TD، سطح هدف یکتا برای M تحت شرایط زیر وجود دارد:

  رابطه (10)                                                                                                                                                                                                                               

قضیه 7: تحت قرارداد TD، مقدار بهینه یارانه بدست آمده است که می­تواند زنجیره تامین را هماهنگ کند. 

به آسانی می­توان نشان داد که در شرایطی که M صفر است، قرارداد AS حالت خاص قرارداد TD است. به ازای نرخ تسهیم درآمد ثابت و M بزرگتر از صفر، خرده فروش می­تواند سود بیشتری از قرارداد TD نسبت به AS بدست بیاورد.

یارانه با هدف موجودی مستقل از تقاضا(قرارداد TI):

اغلب شرکت­ ها ترجیح می­ دهند که قرارداد یارانه ساده­ ای که به آسانی قابل درک و اجرا باشد را به کار گیرند. در قرارداد TI، خرده فروش سطح هدف N را در نظر می ­گیرد. برای تشویق تامین­ کننده به فراهم کردن موجودی بیشتر، خرده فروش برای مقادیر بالغ بر N مقدار یارانه K را پیشنهاد می ­دهد. بنابراین کل یارانه طبق رابطه زیر بدست می آید. در فرایند رقابتی زنجیره تامین، خرده فروش ابتدا نرخ تسهیم درآمد را مشخص می­ کند و به تامین­ کننده قراردادی با پارامتر­های K و N پیشنهاد می­ دهد. سپس تامین­ کننده مقدار Q را مشخص می­کند و خرده فروش قیمت بهینه P را تعیین می ­کند. سود مورد انتظار تامین­ کننده از رابطه زیر بدست می ­آید:

کل یارانه=

رابطه (11)                                                                                                                                               

اگر Q کمتر از N باشد، قرارداد TI مناسب نیست. سود مورد انتظار تامین ­کننده از رابطه (2) محاسبه می­ شود. در غیر این صورت سود مورد انتظار تامین­ کننده از رابطه زیر بدست می ­آید:

رابطه (12)                                                                                                                                             

قضیه 8: مقدار بهینه تعهد موجودی که سود مورد انتظار تامین­کننده را بهینه می­کند، بدست آمده است.

آنالیز حساسیت:

نمودار (1)، تغییرات سود مورد­انتظار خرده فروش بر مبنای نرخ تسهیم درآمد در بازه (0،7.11) را نشان می­دهد. همچنین از این نمودار می توان نتیجه گرفت که مقدار نرخ تسهیم درآمد بهینه 0.4، مقدار سطح موجودی بهینه 117.56 و قیمت بهینه خرده فروشی 48.75 است. سود تعادلی خرده فروش برابر 1733.33 است. سود تعادلی تامین کننده 248.85 و سود کل مورد انتظار زنجیره تامین 1982.19 است. بنابراین زنجیره تامین یکپارچه منجر به سود مورد انتظار بالاتری می شود و قضیه (4) محقق شده است.

                      

نمودار(1): سود مورد انتظار خرده­فروش بر حسب تغییرات نرخ تسهیم درآمد در بازی پویا

نمودار (2) سود مورد انتظار خرده فروش و تامین کننده با در­نظر­گیری نرخ تسهیم درآمد در بازه (0،0.59). سود مورد انتظار هر دو عضو تابعی خطی از نرخ تسهیم درآمد است. با افزایش نرخ تسهیم درآمد سود تامین­کننده کاهش می یابد، در صورتیکه سود خرده فروش افزایش می یابد.

نمودار (2): تغییرات سود مورد انتظار بر حسب قرارداد AS

نتیجه گیری:

·         قراردادهای ارائه شده سود زنجیره تامین را افزایش می­دهند  و قادر به تسهیم بهینه سود بین اعضای زنجیره می­باشند.

·         همچنین نرخ تسهیم درآمد، مقدار یارانه به ازای هر واحد و سطح هدف موجودی به صورت بهینه، مبنای مذاکرات بین تامین­کننده و خرده فروش هستند.

·         انعطاف پذیری مدل پیشنهادی توسط چهار پارامتر (نرخ تسهیم درآمد، k,M,N) ابزاری قوی برای همکاری زنجیره تامین فراهم می­کند و منجر به اجرای موفق تعهد تامین­کننده می­شود.

·         سه قرارداد پیشنهادی در این پژوهش کارا هستند و برای هماهنگ کردن زنجیره تامین تحت VMI که با مشتری حساس به سطح سرویس مواجه است، قابل استفاده است.

·         خرده فروش می­تواند نرخ تسهیم درآمد و یارانه واحد را برای هماهنگ کردن زنجیره تامین و تخصیص انعطاف پذیر سود کل مورد انتظار زنجیره تامین بین اعضای زنجیره تامین تعیین کند.  

·         قرارداد AS به راحتی قابل دست یابی است و یارانه آن به راحتی قابل محاسبه است.

·         با ثابت در نظر گرفتن نرخ تسهیم درآمد مشخص، تحت قرارداد TD، خرده فروش می­تواند به سود مورد انتظار بالاتری نسبت به قرارداد AS دست یابد.

·         قرارداد TD انعطاف پذیری بیشتری برای تسهیم سود پیشنهاد می­دهد. زیرا سطح موجودی وقتی که نرخ تسهیم درآمد به بازه خاصی محدود می­ شود، بعد بیشتری برای مذاکرات فراهم می کند.

·         مشابه قرارداد TD، قرارداد TI نیز انعطاف پذیری در تسهیم درآمد را پیشنهاد می ­دهد، اما سطح هدف آن مستقل از تقاضا است. سطح موجودی از پیش تعیین شده در قرارداد TD مشخصا برای تامین ­کننده جذاب است، زیرا بر مبنای یارانه دریافتی از خرده فروش می­تواند سطح هدف موجودی و مقدار تامین را برآورد کند. قراردادهای یارانه معرفی شده، به اعضای زنجیره تامین انگیزه می­دهند که با همدیگر هماهنگ شوند. این قراردادها به افزایش عملکرد زنجیره تامین و تخصیص سود بهینه کمک می­کنند.

·         در صورتیکه قرارداد­های کارا مورد استفاده قرار گیرد، رقابت بین اعضای زنجیره تامین می ­تواند به کل زنجیره تامین سود برساند. تعهد، کارایی زنجیره تامین را افزایش می ­دهد. اما با توجه به عدم وجود مکانیزم مناسب برای اجبار به تعهد موجودی، زنجیره تامین یکپارچه ممکن است سطح سرویس را بیش از حد بالا ببرد و اعتبار آن نزد مشتریان از دست برود.

·         روابط همکارانه و رقابتی بین تامین کننده و خرده فروش، محیطی ایده آل برای گسترش مکانیزم قابل اعتماد برای اجرای تعهد ایجاد می ­کند. به منظور دست یابی به برخی عملکردهای ایده آل، قراردادهای کارا برای زنجیره تامین لازم است.

پیشنهادات آتی

·         برای انعکاس سطح سرویس دقیق تر، می توان مدل های چند دوره ای، چند محصولی، کیفیت سرویس، و نوع صنعت در تحقیقات آتی را می­ توان مورد بررسی قرار داد.

·         همچنین رفتارهای استراتژیک مشتریان، مانند ریسک پذیری و الگوهای مصرف، می­ تواند در مدیریت زنجیره تامین بررسی شود.