مدیریت زنجیره تامین سبز

مدیریت زنجیره تامین پایدار تحت استراتژی های قیمت گذاری، سبز و تعرفه دولتی: با استفاده از رویکرد نظریه بازی ها

مقدمه: با توجه به استفاده بیش از حد از منابع طبیعی و رو به اتمام بودن آن و تشدید آلودگی محیط زیست، به خصوص گازهای گلخانه ای، مسائل زیست محیطی در اکثر مناطق، کشورها و دولت های سراسر جهان مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. با توجه به نگرانی های زیست محیطی، حرکت به سمت جهان پایدار، از طریق تولید محصولات سبز، به یک موضوع محبوب در تحقیقات علمی و عملی تبدیل شده است. از طرفی، مدیریت زنجیره تامین سبز می تواند عملکرد زیست محیطی و اقتصادی سازمان ها را بهبود و مزیت های رقابتی آن ها را افزایش دهد. با وجود تاثیر قابل ملاحظه قوانین دولتی در زنجیره تامین سبز، در بسیاری از مطالعات، تقریبا نقش دولت و تعاملات بین دولت و تصمیمات اعضای زنجیره تامین، مورد توجه قرار نگرفته است. در صورتی که، دولت نقش مهم و قدرتمندی را در بازار داشته و می تواند استراتژی ها را در جهت کاهش آلودگی و افزایش پایداری در محصولات، تحت تاثیر قرار دهد. رشد آگاهی درخصوص اثرات نامطلوب آلودگی بر محیط زیست، دولت ها و سازمان های غیردولتی را به اعمال فشار بر تولید کنندگان اصلی در زنجیره تامین به منظور توسعه و معرفی محصولات پایدار وادار نموده است. تولید کنندگان در اغلب مواقع  به جای در نظر گرفتن شاخص های زیست محیطی در فرایندهای تولیدی خود روش های تولید قدیمی و حاشیه سود بالاتر را انتخاب می کنند و با توجه به این انتخاب، قوانین و مقررات الزامی توسط سیاست گذاران در بسیاری از کشورها در جهت صرفه جویی انرژی و تولید کمتر کربن در حال اجرا است.

زنجیره تامین دارو - قسمت یازدهم

وجه تمایز زنجیره تأمین دارو

پیش نوشت: در قسمت‌های قبل با زنجیره تأمین دارو و بخش‌ها مختلف و چالش‌های آن تا حدودی آشنا شدیم. دانشجویان رشته های مهندسی همچون مهندسی صنایع هنگام پژوهش در حوزه زنجیره تأمین دارو و تعریف موضوع پایان‌نامه در این حوزه با چند سؤال اساسی مواجه هستند. مثلاً:

·        زنجیره تأمین دارو چه ویژگی‌هایی دارد که آن را از زنجیره تأمین سایر کالاها متمایز می‌کند؟

·        آیا موضوعی که برای موضوع پایان‌نامه تعریف کرده‌ام واقعاً خاص زنجیره تأمین دارو است؟

امیدواریم مطالب ارائه شده در این قسمت بتواند به پاسخ‌دهی به سؤالات فوق و کمک به دانشجویان جهت پژوهش در حوزه دارو کمک نماید. 

زنجیره تامین دارو - قسمت دهم

مدیریت موجودی در زنجیره تأمین دارو و پژوهش در این حوزه

پیش نوشت: در قسمت‌های قبلی تا حدودی با زنجیره تأمین دارو و اجزا و چالش‌های آن آشنا شدیم. با توجه به اینکه بسیاری از دانشجویان مهندسی صنایع به دنبال تعیین موضوع پایان‌نامه  در حوزه زنجیره تأمین دارو هستند به نظرم رسید شاید بد نباشد بعضی قسمت‌ها را به بررسی موضوعات و تحقیقات انجام شده در این حوزه بپردازیم. در این قسمت به 

زنجیره تامین دارو - قسمت نهم

لجستیک معکوس دارو

پیش نوشت: مطالب این قسمت حاصل مطالعات اندک و پراکنده بنده و البته استفاده از نظرات خبرگان صنعت دارو می‌باشد. اگر خوانندگان عزیز احیاناً غلطی در متن به نظرشان و یا نکته اضافی به ذهن مبارکشان رسید ، بی‌نهایت سپاس گزار خواهم بود به بنده ([e-mail]) یادآوری نمایند.

اصل مطلب: در قسمت‌های قبلی در ارتباط با زنجیره تأمین دارو صحبت کردیم. از بخش‌های مختلف این زنجیره همچون تولید، توزیع و خرده‌فروشی گفتیم، نگاهی به ارکان اصلی این زنجیره و چالش‌های اساسی در این حوزه داشتیم، اندکی با زنجیره سرد آشنا شدیم و داروهایی که حتماً می‌بایست تحت کنترل دمایی مشخص حمل و نگهداری شوند و مابقی موضوعات که خوانندگان می‌توانند از این بخش به آن‌ها دسترسی داشته باشند. تا اینجا هرچه گفتیم در ارتباط با حرکت روبه‌جلوی داروها در زنجیره بود. اینکه  

زنجیره تامین دارو - قسمت هشتم

زنجیره سرد در صنعت دارو

در این قسمت قصد داریم نگاهی به زنجیره سرد در صنعت دارو داشته باشیم. برخی داروها همواره باید در دمای خاصی نگهداری شوند که اصطلاحاً به آن‌ها داروهای یخچالی گفته می‌شود. دمای معمول برای نگهداری این اقلام معمولاً 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. علاوه بر این، بسیاری از واکسن‌ها و داروهای بیولوژیک نیز نسبت به تغییرات دما حساس بوده و باید همواره تحت کنترل دمایی باشند. به زنجیره تأمین موردنیاز برای 

زنجیره تامین دارو - قسمت هفتم

10 چالش مهم در زنجیره تأمین دارو

در قسمت‌های قبلی به بررسی فرآیندهای اصلی در زنجیره تأمین دارو یعنی تولید، توزیع و خرده‌فروشی پرداخته و همچنین با ارکان اصلی این زنجیره یعنی فراهم بودن، در دسترس بودن و قابل خرید بودن داروها آشنا شدیم. در این قسمت به بررسی یکی از مقالات جدید در حوزه زنجیره تأمین دارو می‌پردازیم. عنوان مقاله "The top ten global health supply chain issues: Perspectives from the field" می‌باشد که در سال 2014 در مجله "Operations Research for Health Care" به چاپ رسیده است. خوانندگان عزیز می‌توانند 

زنجیره تامین دارو - قسمت ششم

سه مفهوم پایه‌ای در زنجیره تأمین دارو

در شماره‌های قبلی به بررسی اجزای اصلی در زنجیره تأمین دارو پرداختیم. ابتدا نگاهی به فرآیند تولید و تولیدکنندگان داشتیم و از تفاوت بین تولیدکنندگان مواد اولیه دارویی و تولیدکنندگان محصول نهایی گفتیم. پس از آن به بررسی فرآیند توزیع و توزیع‌کنندگان پرداخته و از چالش‌های آن‌ها و دردسرهایی که عمر قفسه‌ای داروها برای آن‌ها ایجاد می‌کند گفتیم تا قوانین و مقررات خاص حاکم بر توزیع دارو همچون GDP. و درنهایت با فرآیند خرده‌فروشی و خرده‌فروشان در زنجیره تأمین دارو تا حدودی آشنا شده و به بررسی اهداف خرده‌فروشی در زنجیره تأمین دارو پرداختیم. دیدیم که در زنجیره تأمین دارو هر یک از اجزا و اعضا می‌بایست مسئولیت خود را به‌خوبی انجام دهند تا درنهایت زنجیره تأمین دارو به هدف خود نائل شود. البته مسئولیت مهم و خطیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حوزه تصمیم‌گیری‌های کلان و نظارت بر این صنعت بر کسی پوشیده نیست.

 در این شماره قصد داریم تا 

زنجیره تامین دارو - قسمت پنجم

خرده‌فروشی و تحویل دارو به مشتریان

در شماره‌های قبلی نگاهی به مبحث تولید (قسمت سوم) و توزیع (قسمت چهارم) در زنجیره تأمین دارو داشتیم. در این شماره به‌طور دقیق‌تر به موضوع  خرده‌فروشی در صنعت دارو و تحویل دارو به مشتریان می‌پردازیم.  تحویل دارو به مشتریان را به تعبیری می‌توان آخرین مرحله از زنجیره ارزش دارو دانست. با عناوین مختلفی  به این بحث در کتاب‌ها و مقالات پرداخته شده است. در فصل 9 کتاب Pharmaceutical Systems که به این موضوع اختصاص دارد از عنوان "Drug retail distribution" استفاده شده است. در مقالات منتشر شده توسط IMS Health به‌طورمعمول از کلیدواژه  "Dispensing" جهت اشاره به این مرحله از زنجیره تأمین دارو استفاده می‌شود. محققان عزیز می‌توانند 

زنجیره تامین دارو - قسمت چهارم

پیش نوشت یک: قرار بر این شد تا طی چند شماره نگاهی به اجزای زنجیره تأمین دارو به‌طور دقیق‌تر داشته باشیم. در شماره قبلی (زنجیره تأمین دارو – قسمت سوم) به بررسی شرکت‌های تولیدی در صنعت دارو پرداختیم. پس از آنکه داروها  تولید شدند نیاز است تا آن‌ها به دست خرده‌فروشان در زنجیره تأمین دارو یعنی داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها رسانده شوند. این فرآیند بر عهده توزیع‌کنندگان در صنعت دارو می‌باشد. در این شماره نگاهی به 

زنجیره تامین دارو - قسمت سوم

پیش نوشت: بعید است بدون شناخت اجزای یک سیستم بتوان درک درستی از آن سیستم داشته و تلاشی جهت بهبود آن انجام داد. زنجیره تأمین دارو نیز از این قاعده کلی مستثنا نیست. به‌طورکلی زنجیره تأمین دارو شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها جهت جریان داروها از مواد خام تا مشتریان نهایی، و همچنین جریان‌های اطلاعات و مالی مرتبط با آن می‌باشد. با این نگاه می‌توان زنجیره تأمین دارو را همچون مجموعه‌ای از اعضا و اجزا دانست که به‌عنوان یک سیستم در جهت اهداف زنجیره مشغول فعالیت هستند. در شماره قبلی (زنجیره تأمین دارو – قسمت دوم) به معرفی سه مرحله اصلی در زنجیره تأمین دارو پرداختیم. به‌منظور شناخت هر چه بهتر این سیستم قصد داریم طی چند شماره آتی ابتدا نگاه دقیق‌تری به اجزای این مجموعه داشته باشیم. در این شماره به