زنجیره تامین دارو - قسمت دوم

پیش نوشت: نقش داروها در سیستم‌های سلامت روز به روز در حال افزایش است. زنجیره تأمین دارو بخشی از سیستم سلامت است که اگر به درستی به آن توجه نشود بعید است مفهوم سلامت در آن جامعه رشد قابل توجهی را تجربه کند. از این پس، موضوعات مرتبط با زنجیره تأمین دارو را در سلسله مطالبی که منتشر خواهد شد مورد بحث قرار خواهیم داد. در این سلسله مطالب می‌کوشیم با مفهوم زنجیره تأمین دارو و چالش‌های آن به‌خصوص از دید مهندسی صنایع بیشتر آشنا شویم. انتظار می‌رود که خوانندگان این سلسله مطالب دید جامعی نسبت به سیستم‌های دارویی و علی‌الخصوص زنجیره تأمین دارو پیدا کنند. همچنین امید است مطالب ارائه شده برای کسانی که صرفاً به‌عنوان یک موضوع تحقیقاتی به این بحث توجه دارند تا کسانی که در کسب‌وکار با آن سروکار دارند، مفید واقع شود.

اصل مطلب – سه مرحله اصلی در زنجیره ارزش دارو 

 

به‌عنوان شروع بحث و مقدمه، در این شماره نگاهی به سه مرحله اصلی در زنجیره ارزش دارو می‌اندازیم. به‌منظور اینکه بیماران داروی مورد نیاز خود را در زمان و مکان مناسب دریافت کنند نیاز است زنجیره ارزش دارو به‌طور کارآمد سازمان‌دهی شود. زنجیره ارزش دارو متشکل از سه بخش اصلی زیر است:

1. تولید دارو:  این بخش شامل تعدادی مراحل اصلی همچون تحقیق و توسعه اولیه، کسب موافقت قانونی (به‌منظور کسب اجازه جهت فروش دارو در بازار) و همچنین تجاری‌سازی دارو می باشد. شایان ذکر است نحوه انجام این مراحل در بین کشورهای مختلف و همچنین برای داروهای مختلف، متفاوت می‌باشد.

2. توزیع دارو: این مرحله شامل حمل‌ونقل و انتقال دارو از تولیدکنندگان یا واردکنندگان دارو به خرده‌فروشان زنجیره می‌باشد. خرده‌فروشان در زنجیره تأمین دارو شامل داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و در برخی کشورها، پزشکان می‌باشند. پیچیدگی این مرحله از زنجیره به عوامل مختلفی همچون مکان جغرافیایی تولیدکنندگان، واردکنندگان و همچنین مشتریان نهایی بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال، فراهم نمودن دسترسی به داروها در مناطق دورافتاده پیچیده‌تر از مناطق شهری می باشد. همچنین برخی از داروها باید تحت شرایط دمایی خاصی حمل و نگهداری شده که اصطلاحاً به آن زنجیره تأمین سرد گفته می‌شود.

3. فروش دارو به مشتری نهایی: رساندن داروی با کیفیت در زمان و مکان مناسب، مرحله نهایی در زنجیره ارزش دارو می‌باشد. علاوه بر فروش دارو، این مرحله شامل تعدادی فعالیت اضافی همچون ارائه مشاوره به بیماران در ارتباط با داروی مورد نظر نیز می‌باشد.

پی‌نوشت یک: به‌منظور دسترسی آسان‌تر به این سلسله مطالب، از این پس خوانندگان عزیز می‌توانند به مطالب نوشته شده توسط محمدرضا نعمت الهی ([e-mail]) در وبلاگ مراجعه نمایند.

پی‌نوشت دو: قبلاً سمیناری در ارتباط با زنجیره تأمین دارو در دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ارائه شده است که علاقه مندان می‌توانند از طریق لینک زیر اطلاعات و اسلایدهای مربوط به آن را دریافت نمایند.

 

ارائه مدیریت زنجیره تامین دارو - قسمت اول