تعیین قیمت و سطح کیفیت با هماهنگی زنجیره تامین دو کاناله شامل تولیدکننده و شرکت بسته بندی _ مقاله پنجم

چکیده:

در این مقاله یک زنجیره تامین دو کاناله شامل یک تولیدکننده و یک شرکت بسته بندی تحت تقاضای قیمت و کیفیت، در نظر گرفته می‌شود. تولیدکننده و شرکت بسته بندی، بر رو قیمت فروش و کیفیت محصول رقابت می‌کنند، برای این منظور زنجیره تامین تحت سه سناریو مدل شده است. (1) رقابتی، (2) همکاری از طریق قرارداد تقسیم درآمد، (3) همکاری از طریق قرارداد تقسیم سود. نتایج نشان می‌دهد که، رقابت تولید کننده و شرکت بسته بندی برای مشتریانی که قیمت اولویت دارد، سودمندتر است و همچنین برای مشتریانی که کیفیت در اولویت است و نسبت به آن حساس‌تر هستند، همکاری تولیدکننده و شرکت بسته بندی از طریق تقسیم سود، مفید‌تر است.

کلمات کلیدی: قیمت گذاری، کیفیت، زنجیره تامین دو کاناله، قرارداد تقسیم سود، قرارداد تقسیم درآمد، نظریه بازی‌ها.

 

مقدمه:

در بازار کسب‌ وکار امروزی، برای کسب مزیت رقابتی، شرکت‌ها استراتژی‌هایی را اتخاذ می‌کنند که به طور مثبت رفتار خرید مشتریان را تحت‌تاثیر قرار داده و انتظارات مشتریان را ارضا می‌کنند. یک استراتژی موثر برای جلب نظر مشتریان، سرمایه گذاری بر بهبود کیفیت محصولات است و یکی از راه‌های بهبود کیفیت، استفاده از بسته بندی با کیفیت است، همانند دو شرکت Amcor, Bemis، در حقیقت بسته بندی محصولات به عنوان درجه کیفیت محصولات تعریف می‌شود. لذا بسته بندی می‌تواند رفتار خرید مشتری را تغییر داده، به خصوص برای مشتریانی که کیفیت محصول اولویت آن‌ها است. استراتژی دیگر، برای جلب نظر مشتریان، بحث قیمت گذاری محصولات است، که تولیدکننده با راه اندازی کانال مستقیم فروش، نقش موثری بر آن دارد و بر روی قیمت‌های پیشنهادی به مشتریان، با خرده‌فروش رقابت می‌کند.

مباحث بالا بر اهمیت استراتژی‌های کیفیت و نیز رقابت در زنجیره تامین تاکید دارند. هدف این مقاله بررسی کیفیت محصولات با در نظر گرفتن شرکت بسته‌بندی در زنجیره تامین است، لذا این تحقیق به بررسی تعاملات بین یک شرکت سازنده و یک شرکت بسته‌بندی در یک زنجیره تامین دو کاناله بر مبنای تصمیمات قیمت‌گذاری و کیفیت، تحت سناریوهای همکاری و رقابتی با در نظر گرفتن قراردادهای هماهنگی می‌پردازد. سهم اصلی این مقاله به شرح زیر است:

·         بهبود کیفیت از طریق بسته‌بندی محصولات در زنجیره تامین پیشنهاد می‌شود .

·         تصمیمات قیمت‌گذاری و کیفیت، براساس تقاضای وابسته به قیمت و کیفیت تحلیل می‌شوند .

·         انتخاب کانال تحت مدل‌های رقابتی و همکاری انجام می‌شود .

·         قراردادهای هماهنگی برای تحلیل عملکرد کل سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند .

مرور ادبیات:

ادبیات، به دو جریان تقسیم بندی می‌شود: (1) سیاست قیمت گذاری در زنجیره تامین دوکاناله، (2) استراتژی کیفیت، برای بسته‌بندی محصولات در زنجیره تامین.

خلاء‌های تحقیقاتی و نوآوری مساله:

·         سرمایه گذاری شرکت بسته بندی در فعالیت‌های بهبود کیفیت محصول.

·         بررسی استراتژی کیفیت محصول ساخته شده، توسط شرکت بسته بندی، تحت سناریوهای رقاتی و همکاری، با استفاده از قرارداد هماهنگی.

·         بررسی تاثیر ساختار کانال، بر تصمیمات قیمت گذاری و کیفیت شرکت بسته بندی.

·         بررسی همکاری تولیدکننده و شرکت بسته بندی، از طریق قرارداد تقسیم سود و قرارداد تقسیم درآمد.

مدل اراِئه شده:

در این مقاله زنجیره تامین دوکاناله که شامل تولیدکننده و شرکت بسته بندی است، در نظر گرفته می‌شود. دو نوع محصول به بازار عرضه می‌شود، محصول اول، مستقیم توسط تولیدکننده عرضه می‌شود و محصول دوم، به شرکت بسته بندی فروخته می‌شود و سپس عرضه می‌گردد، در نتیجه قیمت و کیفیت محصول دوم به نسبت محصول اول بالاتر است.

در این بخش سه سناریو مختلف بین تولید کننده و شرکت بسته بندی بررسی می شود، قبل از آن جدول زمانی تصمیمات اعضای زنجیره تامین در شکل زیر نمایش داداه می‌شود:

ساختار زنجیره تامین بر اساس سه سناریو:

1.       سناریو اول: هیچ گونه همکای بین تولیدکننده و شرکت بسته بندی نیست

در این سناریو تولیدکننده محصول خود را با قیمت p1 و کیفیت q1 به بازار عرضه می‌کند و بخشی از محصولات را به شرکت بسته بندی با قیمت w1 و کیفیت q1 می‌فروشد. شرکت بسته بندی نیز کیفیت محصولات را از طریق بسته بندی افزایش می‌دهد و به قیمت p2 و کیفیت  به بازار عرضه می‌کند. در این سناریو از بازی استکلبرگ استفاده شده، که تولیدکننده رهبر و شرکت بسته بندی پیرو آن است.

تقاضای بازار به ترتیب برای شرکت‌های تولیدکننده و بسته بندی:

توابع سود تولیدکننده و شرکت بسته بندی:

2.       سناریو دوم: همکاری تولیدکننده و شرکت بسته بندی از طریق تقسیم درآمد

در این سناریو قیمت و کیفیت فروش همانند سناریو قبل است با این تفاوت که، تولید کننده با هدف همکاری بلند مدت با شرکت بسته بندی، علاوه بر درآمد ناشی از فروش محصولات به شرکت بسته بندی، بخشی از درآمد  شرکت بسته بندی را نیز دریافت می کند. در اینجا نیز همانند سناریو قبلی، تولیدکننده رهبر و شرکت بسته بندی پیرو است.

تقاضای بازار به ترتیب برای شرکت‌های تولیدکننده و بسته بندی:

توابع سود تولیدکننده و شرکت بسته بندی:

3.       سناریو سوم: همکاری تولیدکننده و شرکت بسته بندی از طریق تقسیم سود

در این سناریو قیمت و کیفیت فروش همانند سناریو‌های قبل است، با این تفاوت که تولیدکننده در بخشی از سود شرکت بسته بندی شریک می‌شود و همانند سناریو‌های قبلی بازی استکلبرگ انجام می‌شود و در آن تولیدکننده رهبر و شرکت بسته بندی پیرو است، ابتدا شرکت بسته بندی تابع سود خود را به حداکثر می‌رساند سپس تولید کننده با توجه به تصمیمات آن سود خود را حداکثر می‌کند.

تقاضای بازار به ترتیب برای شرکت‌های تولیدکننده و بسته بندی:

توابع سود تولیدکننده و شرکت بسته بندی:

    

بینش‌های مدیریتی و نتیجه گیری:

·         برای شرکت بسته‌بندی بسیار مفید است تا رفتار رقابتی را اتخاذ کند.

·         تحت حساسیت شدید مشتریان نسبت به کیفیت محصولات , مدیران زنجیره تامین باید از طریق قرارداد اشتراک سود, مدل همکاری را به منظور افزایش سهم بازار اتخاذ کنند.

·         مقایسه دو سناریوی تعاونی در رابطه با قراردادهای مختلف نشان می‌دهد که شرکت بسته‌بندی می‌تواند با تقسیم کسری از سود خود در مقایسه با به اشتراک گذاری بخشی از درآمدش سود بیشتری کسب کند.

·         از دیدگاه مشتریان حساس به قیمت, سناریو اول بیشتر سودمند است، زیرا پایین‌ترین مقدار قیمت فروش را ایجاد می‌کند.

·         برای مشتریان حساس به کیفیت، سناریو سوم بسیار سودمند است.

·          در سناریوی سوم، تولید کننده می‌تواند به حداکثر قیمت فروش برسد، در حالی تحت سناریو دوم می‌تواند به حداکثر سود برسد. علاوه بر این, از دیدگاه شرکت بسته‌بندی، سناریوی دوم نسبت به سناریوی سوم بهتر است، زیرا می‌تواند به سود بیشتری دست یابد.